Wat is de UKK-wandeltest?

Inhoud en achtergrond van de 2-km-UKK-wandelconditietest.

De 2-km-test 'Sportief Wandelen' is ontwikkeld door het Finse UKK (Urho Kaleva Kekkonen) Instituut en is wetenschappelijk bestudeerd door Raija Laukkanen. In 1993 is zij gepromoveerd op deze test en heeft zij aangetoond dat deze nauwkeurig, betrouwbaar, eenvoudig uitvoerbaar en veilig is. Op het moment wordt de UKK 2 km wandeltest in diverse Europese landen gebruikt in de eerstelijns gezondheidszorg en in de bedrijfsgezondheidszorg.

Ook wordt de test gebruikt in revalidatie- en gezondheidscentra en als onderdeel van vele gezondheidsbevorderende programma's. In Nederland heeft de wandeltest een plaats gekregen in de campagne 'Nederland in beweging' en wordt afgenomen door een speciaal door het NOC*NSF opgeleidde UKK-testleider.

De uitvoering van de test gaat als volgt: na een medische screening door middel van een vragenlijst worden lengte en gewicht gemeten. Vervolgens moet er door de deelnemers een afstand worden afgelegd van 2000 meter. Men krijgt de opdracht om deze afstand zo hard mogelijk te wandelen, waarbij gedurende het gehele traject een zelfde tempo wordt aangehouden. Tempoversnellingen geven namelijk een verstoring van het testresultaat. Na 2 km wordt de wandeltijd genoteerd en de hartslag gemeten. Gezamenlijk geven deze variabelen, samen met leeftijd, geslacht, lengte en gewicht, via een formule de hoogste betrouwbaarheid van de max. zuurstofopnamecapaciteit, uitgedrukt in een fitnessindex welke is verdeeld in 5 groepen.

<70 Aanzienlijk minder dan gemiddeld
70-90 Iets minder dan gemiddeld
90-110 Gemiddeld
110-130 Iets beter dan gemiddeld
>130 Aanzienlijk beter dan gemiddeld

De fitnessindex kan als uitgangspunt voor 'Sportief Wandelen' worden gebruikt. Inmiddels is gebleken dat door 'Sportief Wandelen' deze index heel goed verhoogd kan worden, hetgeen leidt tot een stuk positieve feedback voor de deelnemer.

Ontwikkeling van de test
De beste indicatie van de lichamelijke fitheid (lees: conditie) is de maximale zuurstofopnamecapaciteit, oftewel de VO2 max; dit is de graadmeter voor een goed werkend hart-/longsysteem, dat optimaal moet presteren bij lichamelijke inspanning. In het 'Sportief Wandelen' is het lichaam aangewezen op het transport van zuurstof (O2) naar de spieren om de gevraagde arbeid te kunnen leveren. Conditie van hart, longen, bloedvaten en zuurstofopnamevermogen van de spieren bepalen grotendeels de mate van de te leveren arbeid: de zuurstofopnamecapaciteit.